Olumsuz hava şartlarının hava
araçları üzerindeki etkisi uçuşun başladığı ilk zamandan itibaren incelenen bir
konudur. Hava araçlarındaki buzlanma olayı birkaç dalda incelenebilir. Bunlar,
piston motorlu hava araçlarında karbüratör buzlanması, yer operasyonları
boyunca hava aracı yüzeyi üzerinde buzlanma ve uçuş sırasında taşıma sağlayan
veya sağlamayan yüzeyler üzerindeki buz birikmesi olarak sınıflandırılabilir.
 |
| Yerdeki bir uçak kanadında buzlanma [2] |
Uçuş sırasında buzlanma hava aracı
donma sıcaklığından daha düşük sıcaklıklardaki nem yüklü bulutlara girmesiyle
oluşur. Aşırı soğumuş durumdaki (supercooled state) bulutlarda, sıvı su
damlacıkları buluta giren hava aracına çarpar ve bu çarpmanın etkisiyle aşırı
soğuk olan su damlacıkları hızlıca donar veya ortam sıcaklığına bağlı olarak
sıvı su ve buz karışımı olur. Bu söylediğimiz nedenden dolayı hava aracının
uçuş yaptığı yöndeki herhangi bir yüzeyinde buzlanma görülebilir.
 |
| Uçus esnasında uçak kanadında buzlanma [3] |
Buzlanmanın en önemli zararlı
etkisini taşıma yüzeylerinin hücum kenarında oluşması meydana getirir. Kanat
veya kuyrukta oluşan buzlanma taşımada önemli ölçüde azalmaya sebep olduğu gibi
sürüklemede de hızlı bir yükseliş meydana getirir. Böylece aracın performans
karakteristiği azalır. Çünkü buzlanma taşıma oluşturan yüzeylerde asimetrik
olarak gelişebilir. Ayrıca kopan buz parçaları uçak gövdesi üzerine zarar
verebilir. Havacılık tarihinde bu sebepten dolayı meydana gelen birçok hayati
yaralanmalar ve kazalar bulunmaktadır. Bu sebeple uçaklarda buzlanma için
gerekli önlemler alınmalıdır. [1]
Kaynaklar:
[1]Potapczuk,
M., Aircraft Icing Research at NASA Glenn
Research Center. Journal of Aerospace Engineering, 2013. 26(2): p. 260-276.
[3]https://www2.ucar.edu/atmosnews/news/4296/aviation-safety-new-computer-tool-forecasts-icing-hazards
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder